Een leven lang artsen
Het stuk in de groene Amsterdammer: 24 uur per dag arts? Nee bedankt! maakte veel los op de sociale media.
Het is goed dat er steeds meer aandacht komt voor de mens achter de arts, want die vergeten we nogal eens. Ik weet uit mijn eigen promotietijd, toen ik door een onrustige privéperiode ging, dat ik het vreselijk vond om minder te gaan werken. In mijn beleving (het was 1994) kon ik privé problemen niet mijn werk laten beïnvloeden. Mijn promotor sprak toen de gouden woorden: ‘je laat jezelf toch niet achter bij de draaideur van het ziekenhuis?’ En zo is het.
Er is op dit moment al een verandering gaande in de zorg. Het wordt normaler om als aios coaching te krijgen en intervisie voor aios is steeds meer gemeengoed. Meer aandacht voor de mens achter – en het welzijn van de arts. Huisartsen hebben al langere tijd intervisie met elkaar, maar voor specialisten is het nog geen gemeengoed. En het is jammer, want in een leven lang artsen kent elke levensfase andere problemen. En daar is nog weinig aandacht voor. Deze fasen waren vroeger minder zichtbaar, je werd arts en bleef dat je hele leven. Je bouwde je leven om arts-zijn heen. En je gezin, familie en vrienden wisten dat ook. Eerst ziekenhuis… en dan pas andere dingen. Een generatiekloof? @Caper Tax Nee, waarschijnlijk gewoon een veranderende wereld die langzaam de zorg binnendringt, maar waarvan we nog niet weten hoe hiermee om te gaan.
Studietijd: VWO, loting, decentrale selectie, studie geneeskunde: hard werken op cognitief niveau, werken aan je CV, nuttige bijbanen doen, zichtbaar worden én in het plaatje passen, daardoor is er weinig persoonlijke ontwikkeling.
AIOS: Blij om in opleiding te zijn, eindelijk te kunnen starten. Na de eerste paar maanden komt voor een deel van de aios de ontluistering, kan en wil ik dit wel. Lees mijn boek op: www.hetjaarvaneenanios.nl . Dit is ook de fase waarin vaak een promotie wordt afgerond en een gezin gestart. Promotieonderzoek dat tijdens de opleiding wordt afgerond wordt gedaan in eigen tijd, in compensatietijd van diensten, onbetaald verlof en in opgenomen vakantiedagen. Of zwangerschapsverlof wordt óók gebruikt om een proefschrift af te ronden. Refereeravonden en commissies zijn ’s avonds, op tijdstippen dat ook de jonge kinderen ongeveer naar bed moeten. Is het gek dat er veel vermoeidheid en daardoor gebrek aan veerkracht is?
De 45+ arts: Alles al gezien en alles al een keer gedaan. Patiëntenzorg staat nog steeds op 1, maar staat onder druk door alle administratielast, vergaderingen die weinig opleveren en bemoeienis van management dat net een andere taal spreekt. Vakanties spelen een grote rol, worden op tijd ingepland en er wordt uitgebreid naar toegeleefd. Je vindt het vak niet helemaal leuk meer, cirkels lijken zich te herhalen, maar ja…wat kan je anders? Je hebt niets anders geleerd en je hebt een huis, gezin, studerende kinderen…
De 55+ arts: Als je geluk hebt hoef je minder diensten te doen. Je voelt fysiek dat het zwaarder wordt, je herstelt minder goed en merkt dat je minder scherp bent ’s nachts. Dat maakt je ook meer angstig en onzeker. Zo direct krijg je aan het einde van je loopbaan alsnog een tuchtzaak. Je collega’s zijn gelukkig leuk. En gelukkig is jullie vakgroep nog steeds compleet.
De 60+ arts:. Je doet patiëntenzorg. Je maakt je niet meer zo druk om wat management zegt, ze hebben er toch geen verstand van, omzeilen is de beste remedie. Je laat je stem op vergaderingen niet meer horen, dat is meer voor de jongeren, laten zij het maar regelen. Nog even en dan kan jij…
Ik weet dat ik chargeer, maar coachklanten van verschillende leeftijden, met vragen uit de bijbehorende levensfasen zie ik veel. Juist de groep van 45+ dient zich steeds vaker aan. Hoe ga ik verder en hoe houd ik het leuk? Alleen deze groep is stiller. De groep van aios is nu heel zichtbaar, door het hoge percentage uitval, doordat zij hun stem laten horen @zin in zorg, doordat zij durven te switchen van opleiding, of het vak verlaten.
Maar in een leven lang artsen heeft elke fase zijn specifieke knelpunten. Het zou mooi zijn als hier meer openheid over ontstaat! Dan kan het systeem van binnen uit veranderen.
